Κατατέθηκε το Νέο Νομοσχέδιο για την Παιδεία

Κατατέθηκε τη Δευτέρα το βράδυ στη Βουλή το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων «Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού – Kαθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην Εκπαίδευση και λοιπές διατάξεις»


Συνοπτική παρουσίαση του Πολυνομοσχεδίου:

Το κριτήριο των αλλαγών : «Πρώτα ο Μαθητής!»

Οι γενικές αρχές: Ποιότητα, αξιοκρατία, εξορθολογισμός, αξιολόγηση.
Ο στόχος: Παροχή υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης, για την προσωπική επιτυχία κάθε νέου και κάθε πολίτη, αλλά και για την ανάπτυξη της κοινωνίας και της οικονομίας.
Το μέσο για την επίτευξή του: Το Νέο Σχολείο
Παράλληλες δράσεις: Σειρά δράσεων που συγχρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ, όπως οι Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ), η μείωση της διδακτέας ύλης, τα νέα προγράμματα σπουδών, η αναδιοργάνωση του ολοήμερου σχολείου, οι στοχευμένες επιμορφώσεις των εκπαιδευτικών και η ψηφιακή τάξη με το ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό, τον διαδραστικό πίνακα, το ηλεκτρονικό βιβλίο και τον προσωπικό μαθητικό υπολογιστή.
Ουσιώδες προαπαιτούμενο: Να αντιμετωπιστούν πάγιες, ανορθολογικές καταστάσεις που εντοπίζονται καθημερινά στο σχολείο. Να μπει τέλος σε διαδικασίες αδιαφάνειας και σε στρεβλώσεις που συνιστούν τροχοπέδη για την αναβάθμιση της εκπαίδευσης.
Η μεθοδολογία:
- Ηλεκτρονική διαβούλευση (Ιανουάριος 2010), στην οποία έλαβαν μέρος 3.500 πολίτες. Ακολούθησε η ποσοτική και ποιοτική ανάλυση των προτάσεων.
- Ελήφθησαν υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και οι μελέτες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
- Ζητήθηκαν και εστάλησαν από όλα τα παιδαγωγικά και καθηγητικά τμήματα της χώρας προτάσεις για την παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια των εκπαιδευτικών.
- Ζητήθηκαν και κατατέθηκαν γραπτές προτάσεις από τις συνδικαλιστικές ομοσπονδίες των εκπαιδευτικών.
- Συγκεντρώθηκαν και ομαδοποιήθηκαν τα αντίστοιχα συστήματα χωρών της Ε.Ε μέσω του δικτύου ΕΥΡΥΔΙΚΗ.
- Μελετήθηκε και αποδελτιώθηκε η σχετική επιστημονική αρθρογραφία και κριτική.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α: Ο ΑΡΙΣΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ
Αναβάθμιση προσόντων και αξιοκρατία. Σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες τις τελευταίες δεκαετίες αναβαθμίζονται τα απαιτούμενα προσόντα του εκπαιδευτικού. Απαιτείται συνδυασμός υψηλών γνώσεων, αλλά και ειδικών δεξιοτήτων για την επιτυχή αντιμετώπιση των νέων, σύνθετων και μεγάλων προκλήσεων της τάξης.
1. Όλες οι θέσεις στην εκπαίδευση καλύπτονται αποκλειστικά από αυτούς που θα έχουν συγκεντρώσει την βαθμολογική βάση σε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ.
2. Οι διαγωνισμοί του ΑΣΕΠ θα διεξάγονται ανά διετία και θα είναι ανοικτοί, δηλ. δεν θα προκηρύσσεται συγκεκριμένος αριθμός θέσεων.
3. Καθιερώνεται τελικός πίνακας κατάταξης εκπαιδευτικών δηλαδή ο Πίνακας Επιλογής Εκπαιδευτικών για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΠΕΕΠΔΕ), ο οποίος θα αναμορφώνεται μετά από κάθε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Στον πίνακα αυτό κατατάσσονται όλοι όσοι προσβλέπουν να διοριστούν, με βάση τις μονάδες τους από το διαγωνισμό, ακαδημαϊκά προσόντα, την πραγματική διδακτική προϋπηρεσία και κοινωνικά κριτήρια.
4. Καθιερώνεται η Πιστοποίηση Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας ως αναγκαία προϋπόθεση για τη συμμετοχή σε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ.
5. Καθιερώνεται ο θεσμός του δόκιμου εκπαιδευτικού επί διετία.
6. Καθιερώνεται ο θεσμός του Μέντορα για την υποστήριξη κάθε νεοδιοριζομένου.

Εξορθολογισμός, άρση αδικιών και ανισοτήτων

Διεθνείς έρευνες, με πιο χαρακτηριστική αυτή του ΟΟΣΑ, που δημοσιοποιήθηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, κατέδειξαν ότι η Ελλάδα ανήκει στις χώρες με την καλύτερη αναλογία μαθητών ανά εκπαιδευτικό χωρίς αυτό να έχει ποιοτικό αντίκρισμα στην πράξη. Η κατανομή του εκπαιδευτικού δυναμικού της χώρας είναι ανορθολογική, με αποτέλεσμα να συνυπάρχουν πλεονασματικές και ελλειμματικές περιοχές σε εκπαιδευτικό προσωπικό.
1. Εγκαθίσταται ηλεκτρονικό σύστημα για τον προσδιορισμό των κενών των σχολείων για διορισμό ή πρόσληψη και για τον τρόπο κάλυψής τους, ώστε να αποτρέπεται κάθε υποκειμενική παρέμβαση στις επιλογές, που αποτελούν την μάστιγα κατά της αξιοκρατίας και της αντικειμενικότητας σε βάρος μαθητών και εκπαιδευτικών.
2. Η προκήρυξη των κενών οργανικών θέσεων θα γίνεται το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου κάθε έτους και προβλέπεται η 3ετής παραμονή των νεοδιόριστων στην περιοχή του πρώτου διορισμού.
3. Ο θεσμός του ωρομισθίου περιορίζεται δραστικά.
4. Για την πρόσληψη αναπληρωτή με πλήρες ωράριο απαιτείται η ύπαρξη λειτουργικού κενού 16 διδακτικών ωρών και άνω.
5. Για λιγότερες διδακτικές ώρες (4-16) και εάν δεν υπάρχει άλλος τρόπος συνδυαστικής κάλυψης προβλέπεται η πρόσληψη αναπληρωτή με μειωμένο ωράριο.
6. Αίρονται αδικίες σε βάρος του συνόλου των εκπαιδευτικών – αυτών που υπηρετούν ή επιδιώκουν
να υπηρετήσουν – με την κατάργηση κάθε μορφής προνομίων απόλυτης προτεραιότητας διορισμού και τοποθέτησης σε επιμέρους κατηγορίες εκπαιδευτικών. Για τον διορισμό ή την πρόσληψη όλοι πλέον ανεξαιρέτως προέρχονται από τον τελικό πίνακα κατάταξης εκπαιδευτικών (ΠΕΕΠΔΕ)
7. Προβλέπονται συγκεκριμένα ευεργετικά μέτρα – με πρόσθετες μονάδες στους πίνακες κατάταξης για εξαιρετικές περιπτώσεις που απαιτείται κοινωνική μέριμνα.
8. Για την ομαλή μετάβαση από το σημερινό στο νέο καθεστώς προσλήψεων και με δεδομένες τις προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί σε εκπαιδευτικούς με βάση καταργούμενες ειδικές ρυθμίσεις – προβλέπονται ειδικές μεταβατικές διατάξεις, μέχρι την πλήρη εφαρμογή της νέας διαδικασίας από το 2012 – 2013 ή και πέραν αυτής.

Ρυθμίσεις για την ιδιωτική εκπαίδευση

Υπηρετώντας πρώτα τον μαθητή, ανεξάρτητα αν φοιτά σε δημόσιο ή ιδιωτικό σχολείο, είναι ανάγκη να αντιμετωπιστούν φαινόμενα μετριότητας στο εκπαιδευτικό έργο. Η διαπιστωμένη τακτική της
πρόκλησης τεχνητής απόλυσης μετά από 6 χρόνια παραμονής στην ιδιωτική εκπαίδευση, με στόχο τον αυτόματο διορισμό στη δημόσια εκπαίδευση , είναι σε βάρος του μαθητή και των αναγκών του.
1. Εξίσωση των πρόσθετων τυπικών προσόντων τα οποία θα πρέπει να έχουν και οι ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί για το διορισμό τους στα ιδιωτικά σχολεία(π.χ. Πιστοποίηση Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας)
2. Κατάργηση της δυνατότητας απόλυσης του 33% των εκπαιδευτικών, των οποίων η σύμβαση
μετατρεπόταν στον 6ο χρόνο σε αορίστου χρόνου.
3. Οι συμβάσεις της ιδιωτικής εκπαίδευσης μετατρέπονται σε αορίστου χρόνου μετά από το 2ο έτος και είναι δυνατή η καταγγελία μιας μόνο σύμβασης το χρόνο, ανά ιδιωτικό εκπαιδευτήριο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β: ΜΟΝΟΝ ΑΞΙΑ ΚΑΙ ΙΚΑΝΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΣΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ



Νέα κριτήρια επιλογής: Το υφιστάμενο σύστημα αποκλείει ικανούς υποψηφίους αφενός με τον ακολουθούμενο τρόπο μοριοδότησης και αφετέρου με την αδιαφανή διαδικασία της συνέντευξης.
1. Γνώση – επιστημονική και εμπειρική - του αντικειμένου του προς άσκηση έργου,
2. Προσωπικότητα και η γενική συγκρότηση του υποψηφίου.
3. Αξιολογημένη συμβολή του υποψηφίου στο εκπαιδευτικό έργο από τις θέσεις στις οποίες έχει υπηρετήσει.


Αξιοκρατικές προϋποθέσεις
1. Πιστοποίηση επιπέδου 1 στις ΤΠΕ.
2. Πιστοποιητικά διοικητικής ή καθοδηγητικής επάρκειας από το ΕΚΔΔΑ.
3. Συμμετοχή στις διαδικασίες αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ: ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΝΟΥΝ ΑΞΙΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ


Ρύθμιση αποσπάσεων:
1. Ουδείς εκπαιδευτικός αποσπάται, πριν καλυφθούν οι λειτουργικές ανάγκες του σχολείου από το οποίο αποσπάται ο εκπαιδευτικός. Η άσκοπη κινητικότητα των εκπαιδευτικών επιβαρύνει τη λειτουργία των σχολείων, αφήνοντας περιθώρια για αδιαφανείς επιλογές με κριτήρια απολύτως ξένα προς τις εκπαιδευτικές ανάγκες. Η αναβάθμιση της εκπαίδευσης προϋποθέτει την πιστή τήρηση της αρχής πως «η θέση του εκπαιδευτικού είναι στην τάξη».
2. Οι αποσπώμενοι εκπαιδευτικοί λαμβάνουν τις μονάδες μετάθεσης του σχολείου όπου αποσπώνται ή του πλησιέστερου σχολείου στην υπηρεσία ή στο φορέα απόσπασης.


Αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου:
Εδώ και δεκαετίες δεν πραγματοποιήθηκε καμιά συγκροτημένη διαδικασίας αξιολόγησης. Οι συνθήκες πλέον ωρίμασαν για μια αντικειμενική, δημιουργική και θετική διαδικασία αξιολόγησης που θα βοηθά κάθε σχολείο να γίνεται καλύτερο. Θεσμοθετείται ο ετήσιος προγραμματισμός της δράσης κάθε σχολικής μονάδας και η εν συνεχεία αξιολόγηση το εκπαιδευτικού έργου της. Η αξιολόγηση αποτελεί διαδικασία διαπίστωσης της θετικής αλλά και της αρνητικής πορείας, και εντοπισμού των αδυναμιών της σχολικής μονάδας. Είναι μια εσωτερική διαδικασία που επιδιώκει την ενεργοποίηση των μελών της με στόχο τη βελτίωση των εκπαιδευτικών πρακτικών.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ: ΑΜΕΣΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΑΕΙ


Συγγράμματα: Ηλεκτρονικό σύστημα διανομής για τον περιορισμό της γραφειοκρατίας και της σπατάλης.
Εκλεκτορικά σώματα για εκλογή μελών ΔΕΠ: Οι υφιστάμενες συνθέσεις δεν διασφαλίζουν ότι όλα τα μέλη τους έχουν πραγματικά συναφές γνωστικό αντικείμενο. Επιπλέον υπάρχουν δυσχέρειες στην έγκαιρη σύγκληση τους, και μεγάλο κόστος μετακινήσεων των εξωτερικών εκλεκτόρων από τις έδρες όπου υπηρετούν. Μείωση της σύνθεσης σε 15 μέλη από 30
Περιορισμοί στην εισαγωγή των υποψηφίων στα ΑΕΙ.

Τέσσερα χρόνια μετά την υιοθέτηση της δεν υπάρχουν ενδείξεις ή μελέτες που να αποδεικνύουν ότι η «η βάση του 10» πέτυχε την οποιαδήποτε άνοδο της ποιότητας σπουδών ή του επιπέδου των επιτυχόντων είτε στο λύκειο είτε στα τριτοβάθμια ιδρύματα. Αντίθετα, υπάρχουν τμήματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με καθηγητές και διοικητικό προσωπικό χωρίς αντικείμενο εργασίας και υποδομές που υπολειτουργούν. Ταυτόχρονα δεκάδες χιλιάδες νέοι προσφεύγουν στην ιδιωτική εκπαίδευση και σε κάθε είδους πανεπιστημιακά και τεχνολογικά ιδρύματα χωρών του εξωτερικού. Άλλωστε, αντιβαίνει στην παιδαγωγική λογική των πανελλαδικών εξετάσεων, όπως αυτές γίνονται σήμερα, με όλους τους μαθητές να εξετάζονται στα ίδια μαθήματα, ανεξάρτητα από την προσωπική τους επιλογή σπουδών.
Κατάργηση της βάσης του 10.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε: ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ


Ρυθμίσεις λειτουργίας: Οι υφιστάμενες σήμερα δομές δευτεροβάθμιας εκκλησιαστικής εκπαίδευσης, είναι 10 γυμνάσια και 17 Λύκεια (με 218 και 481 μαθητές, αντίστοιχα). Με την κατάργηση ή συγχώνευση ορισμένων από αυτές, εκτιμάται ότι θα υπάρξει αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου που προσφέρεται καθώς και σημαντική εξοικονόμηση πόρων.
1. Εναρμονίζεται η λειτουργία της, με αυτή των σχολείων της δημόσιας δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
2. Προβλέπονται ρυθμίσεις για σειρά θεμάτων που προκύπτουν από καταργήσεις ή συγχωνεύσεις σχολικών εκκλησιαστικών μονάδων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ: ΜΠΑΙΝΕΙ ΤΑΞΗ ΣΤΗ ΜΕΤΑΛΥΚΕΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ



Κριτήρια χορήγησης αδειών και εποπτεία: Η ασυμβατότητα του ν. 3669/2008 με την κοινοτική νομοθεσία και η σπουδή της προηγούμενης κυβέρνησης να προχωρήσει παράτυπα στη χορήγηση αδειών παραμονές των εκλογών, δημιουργούν την ανάγκη να μπει τέλος στο θεσμικό και εποπτικό κενό που υπάρχει σήμερα για τις δομές της μεταλυκειακής εκπαίδευσης.
1. Επαναπροσδιορίζονται τα κριτήρια χορήγησης άδειας λειτουργίας Κέντρου Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης, ώστε να λαμβάνονται υπόψη τα δεδομένα του ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου. Μεταξύ άλλων, η επάρκεια των κτηριακών υποδομών, των χώρων διδασκαλίας και μελέτης και του υλικοτεχνικού εξοπλισμού των Κέντρων εξετάζεται σε συνάρτηση προς τις παρεχόμενες σπουδές και τον αριθμό των σπουδαστών. Επίσης, τίθενται όροι ώστε να μην υπάρχει οποιαδήποτε σύγχυση ως προς τις διατιθέμενες υποδομές και παρεχόμενες υπηρεσίες, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις συστέγασης με φορείς εκπαιδευτικής ή άλλης δραστηριότητας.
2. Προσδιορίζονται τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την πληρότητα του προγράμματος σπουδών και στην περίπτωση κάθε μορφής σύμπραξης του Κέντρου με εκπαιδευτικό ίδρυμα της αλλοδαπής.
Προσδιορίζονται τα προσόντα των διδασκόντων, και ορίζεται ότι η μελέτη βιωσιμότητας προκειμένου να είναι αξιόπιστη πρέπει να είναι θεωρημένη απόεξειδικευμένο οικονομολόγο.
3. Η θεσμοθετημένη Επιτροπή Αξιολόγησης και Ελέγχου Κολλεγίων, που οδήγησε στα σημερινά αδιέξοδα, καταργείται και οι αρμοδιότητές της ασκούνται πλέον από το Διοικητικό Συμβούλιο του Εθνικού Κέντρου Πιστοποίησης Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ε.ΚΕ.ΠΙΣ).


Ασφαλιστικές δικλείδες για την αποφυγή σύγχυσης:
1. Είναι υποχρεωτική η χρήση του τίτλου «Κέντρο Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης».
2. Απαγορεύεται ρητά η χρήση του όρου «Πανεπιστήμιο» από οποιονδήποτε πάροχο υπηρεσιών εκπαίδευσης και κατάρτισης, πλην των δημοσίων Πανεπιστημίων, για το χαρακτηρισμό του.