Βία μέσα στην οικογένεια: Αναγνωρίστε τα σημάδια, αντιδράστε, ζητήστε βοήθεια

Γράφει ο  Εμμ. Πολυζόπουλος, Ψυχίατρος Ψυχοθεραπευτής

Η ενδοοικογενειακή βία είναι μια σοβαρή απειλή για πολλές γυναίκες. Ο/Η σύντροφος ή σύζυγος σας ζητάει συγγνώμη και λέει ότι η κακή συμπεριφορά δεν θα συμβεί ξανά – αλλά φοβάστε ότι θα ξανασυμβεί. Μερικές φορές αναρωτιέστε αν φαντάζεστε την κακοποίηση, και αν ο συναισθηματικός ή σωματικός πόνος που αισθάνεστε είναι πραγματικός. Αν αυτό ακούγεται οικείο, ίσως να είστε θύμα ενδοοικογενειακής βίας.

Αναγνωρίστε την ενδοοικογενειακή βία

Η ενδοοικογενειακή βία εμφανίζεται μεταξύ των ανθρώπων σε μια οικεία σχέση. Η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να πάρει πολλές μορφές, συμπεριλαμβανομένων της συναισθηματικής, σεξουαλικής και σωματικής κακοποίησης. Η ενδοοικογενειακή βία πιο συχνά κατευθύνεται προς τις γυναίκες. Η ενδοοικογενειακή βία μπορεί να συμβεί είτε σε ετερόφυλες είτε σε ομόφυλες σχέσεις.

Μπορεί να μην είναι εύκολο να εντοπιστούν αρχικά τα σημάδια ενδοοικογενειακής βίας. Ενώ κάποιες σχέσεις έχουν σαφώς καταχρηστικές συμπεριφορές από την αρχή, η κακοποίηση συχνά αρχίζει διακριτικά και χειροτερεύει με την πάροδο του χρόνου.

Ίσως να βιώνετε ενδοοικογενειακή βία, αν είστε σε μια σχέση με κάποιον που:

• Σας απευθύνεται με διάφορους υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς ή ύβρεις,
• Σας αποτρέπει από το να πηγαίνετε στην εργασία ή το σχολείο
• Σας εμποδίζει με την στάση του από το να δείτε τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας σας ή τους φίλους σας,
• Προσπαθεί να ελέγξει το πώς ξοδεύετε τα χρήματα, πού θα πάτε, τι φάρμακα παίρνετε ή τι φοράτε.
• Πράξεις ζηλοτυπίας ή κτητικότητας ή συνεχώς σας κατηγορεί ότι είστε άπιστος/η,
• Θυμώνει όταν πίνει αλκοόλ ή μετά την χρήση ναρκωτικών,
• Σας απειλεί με βία ή ακόμα και με όπλο,
• Σας καταφέρνει κτυπήματα, κλωτσιές, σπρωξίματα, χαστούκια, ή σας απειλεί να βλάψει εσάς, τα παιδιά σας ή τα κατοικίδια ζώα σας,
• Σας αναγκάζει να κάνει σεξ παρά τη θέλησή σας,
• Κατηγορεί εσάς για την βίαιη συμπεριφοράς του/της ή σας λέει ότι το αξίζετε,
• Θεωρεί τη βία ως αμοιβαία και συναινετική.

Εγκυμοσύνη, τα παιδιά και η ενδοοικογενειακή βία

Μερικές φορές, η ενδοοικογενειακή βία αρχίζει – ή επιδεινώνεται – κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης – κατά τη διάρκεια αυτής της ευαίσθητης περιόδου για την υγεία σας και την υγεία του μωρού. Ο κίνδυνος και οι συμπεριφορές συνεχίζονται και αφότου το μωρό γεννιέται. Ακόμα κι αν το παιδί σας δεν γίνει αντικείμενο κακοποίησης, ο εξαναγκασμός τους να είναι απλά μάρτυρες ενδοοικογενειακής βίας μπορεί να είναι πολύ επιβλαβής για αυτά. Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε σπίτια που υπάρχει κακοποίηση, είναι πολύ πιθανό να έχουν προβλήματα συμπεριφοράς στο μέλλον. Ως ενήλικες, είναι πιο πιθανό να γίνουν τα ίδια θύτες ή να θεωρούν ότι η κακοποίηση είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι μιας σχέσης.


Μπορεί να ανησυχείτε ότι αν ζητήσετε βοήθεια, αυτό θα θέσει σε κίνδυνο ακόμη και το παιδί σας ή ότι θα μπορούσε να διαλύσει την οικογένειά σας, αλλά είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσετε το παιδί σας – και τον εαυτό σας.

Σπάστε τον κύκλο

Αν είστε σε μια σχέση με κακοποίηση μπορείτε να αναγνωρίσετε τα εξής:

• Ο Υβριστής σας απειλεί με βία,
• Σας χτυπά,
• Σας ζητά συγγνώμη, υπόσχεται να αλλάξει και προσφέρει δώρα,
• Ο κύκλος επαναλαμβάνεται,
• Τυπικά η βία γίνεται πιο συχνή και σοβαρή με την πάροδο του χρόνου.

Η περαιτέρω παραμονή σας σε μια τέτοια σχέση, επιφέρει μεγάλο πλήγμα στην αυτοεκτίμησή σας. Μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη και άγχος. Μπορεί να αρχίσετε να αμφιβάλλετε για την ικανότητά σας να φροντίσετε τον εαυτό σας ή να αναρωτιέστε εάν το να ανέχεστε την κακοποίηση είναι το ελάττωμά σας. Μπορεί να αισθάνεστε αβοήθητες/οι ή σε παράλυση. Εάν είστε μια ηλικιωμένη γυναίκα που έχει προβλήματα υγείας, μπορεί να νιώσετε ότι εξαρτάστε άμεσα από αυτόν που σας κακοποιεί.

Αν έχετε μια ομοφυλόφιλη σχέση, μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να ζητήσετε βοήθεια, διότι πιθανά δεν θέλετε οι άλλοι να αποκαλύψουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό σας. Παρόλα αυτά, ο μόνος τρόπος για να σπάσει ο κύκλος της ενδοοικογενειακής βίας είναι να αναλάβετε δράση – και όσο νωρίτερα τόσο το καλύτερο.

Ξεκινήστε με την αποκάλυψη σε κάποιον άλλον άνθρωπο για τα φαινόμενα κακοποίησης στα οποία είστε θύμα, είτε πρόκειται να απευθυνθείτε σε ένα φίλο, αγαπημένο πρόσωπο, φορέα παροχής υγειονομικής περίθαλψης ή οποιοδήποτε άλλο έμπιστο πρόσωπο. Στην αρχή θα είναι δύσκολο, αλλά θα είναι επίσης πιθανό να αισθανθείτε ανακούφιση και να λάβετε την απαραίτητη υποστήριξη.
Δημιουργήστε ένα σχέδιο ασφάλειας και διαφυγής

Πάρτε τις παρακάτω προφυλάξεις:

• Καλέστε ένα από τα γνωστά κέντρα Κακοποιημένων Γυναικών για παροχή συμβουλών (αναλυτικός κατάλογος ακολουθεί). Κάντε το τηλεφώνημα σε μια ασφαλή χρονική στιγμή – όταν ο δράστης δεν είναι κάπου κοντά – ή από το σπίτι ενός φίλου ή άλλη ασφαλή θέση.
• Ετοιμάστε ένα σάκο έκτακτης ανάγκης που περιλαμβάνει τα στοιχεία που θα χρειαστείτε όταν φεύγετε, όπως επιπλέον ρούχα και κλειδιά. Αφήστε την τσάντα σε ένα ασφαλές μέρος.
• Κρατήστε τα σημαντικά προσωπικά σας έγγραφα, χρήματα και βιβλιάριο φαρμάκων σε ασφαλές σημείο, έτσι ώστε να μπορείτε να τα βρείτε σε σύντομο χρονικό διάστημα και να τα πάρετε μαζί σας.
• Να γνωρίζετε ακριβώς πού θα πάτε και πώς θα φτάσετε εκεί. 
•  Προστατέψτε την επικοινωνία και την τοποθεσία σας. Ένας θύτης μπορεί να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία για την παρακολούθηση του τηλεφώνου σας και την online επικοινωνία και να παρακολουθεί τη φυσική θέση σας. Εάν ανησυχείτε για την ασφάλειά σας, ζητήστε βοήθεια.

Για να διατηρήσετε την ανωνυμία σας:

• Χρησιμοποιήστε τα τηλέφωνα με προσοχή. Αυτός που σας κακοποιεί μπορεί να υποκλέψει τις κλήσεις και να ακούσει τις συνομιλίες σας.
• Χρησιμοποιήστε τον υπολογιστή του σπιτιού σας προσεκτικά. Αυτός που σας κακοποιεί σας θα μπορούσε να παρακολουθεί τα email σας και τις ιστοσελίδες που επισκέπτεστε.
• Συχνά να αλλάζετε τον κωδικό πρόσβασης του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σας. Επιλέξτε έναν κωδικό που θα ήταν αδύνατο να μαντέψει.
• Εκκαθάριση ιστορικού προβολής σας. Ακολουθήστε τις οδηγίες του browser σας για να καθαρίσετε οποιοδήποτε αρχείο των δικτυακών τόπων που έχετε δει.

Που να βρείτε βοήθεια

• Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, καλέστε το 100.

Η Ενδοοικογενειακή βία είναι ένα έγκλημα που τιμωρείται από τις διατάξεις του Ν. 3500/2006 .
Η άσκηση κάθε είδους βίας ή κακοποίησης (ψυχολογικής, σωματικής, σεξουαλικής και συναισθηματικής), διώκεται από το Νόμο.
Αν γνωρίζετε κάποιον που είναι θύμα εκφοβισμού, μην φοβηθείτε να το πείτε σε ένα γονέα, φροντιστή, φίλο, δάσκαλο, αστυνομικό ή κάποιον άλλο που εμπιστεύεστε.
Καλέστε το 100 σε περίπτωση άμεσης ανάγκης ή επικοινωνήστε με το τοπικό αστυνομικό τμήμα.
Έχετε το δικαίωμα να υποβάλετε μήνυση.
Η Ελληνική Αστυνομία λαμβάνει σοβαρά υπόψη κάθε περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας.
Εάν πάτε στο νοσοκομείο για εξετάσεις, μη διστάσετε να πείτε την αλήθεια για το τι σας συνέβη.

• Επίσης μπορείτε να καλέσετε στην τηλεφωνική γραμμή SOS 15900. Δηλώστε την κακοποίηση και ζητήστε προστασία.

Στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών στήριξης των γυναικών θυμάτων βίας λειτουργεί και η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, η οποία είναι πανελλαδικής εμβέλειας, 24ωρης λειτουργίας – 365 μέρες το χρόνο. Η τηλεφωνική γραμμή SOS στελεχώνεται από ψυχολόγους και κοινωνικούς επιστήμονες που παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας και υπηρεσίες ενημέρωσης και τηλεφωνικής συμβουλευτικής σε θύματα όλων των μορφών βίας λόγω φύλου.
- Γραμμή SOS για γυναίκες θύματα βίας: 15900
e-mail: sos15900@isotita.gr

• Απευθυνθείτε στις ειδικές υπηρεσίες για κακοποιημένες γυναίκες.

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων λειτουργεί το Συμβουλευτικό Κέντρο της Αθήνας από το 1988. Το κέντρο παρέχει ΔΩΡΕΑΝ ψυχοκοινωνική στήριξη και νoμική συμβουλευτική σε γυναίκες θύματα βίας. Σκοπός των παρεχόμεων υπηρεσιών είναι η ενδυνάμωση των γυναικών και η επανάκτηση της αυτοεκτίμησης τους ώστε να μπορέσουν να αναλάβουν την ευθύνη της επαγγελματικής, προσωπικής και οικογενειακής τους ζωής και να πάρουν οι ίδιες τις καλύτερες αποφάσεις για το μέλλον τους.

- Συμβουλευτικό Κέντρο Αθήνας:
Νίκης 11, Σύνταγμα
τηλ: 210 – 3317305, 210 – 3317306

• Επίσης:

Μιλήστε σε κάποιον που εμπιστεύεστε – σε ένα φίλο, γείτονα, συνάδελφο ή στην εκκλησία.
Σε οποιοδήποτε Κέντρο Κακοποιημένων Γυναικών. Πλήρη κατάλογο μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.antiviolence-net.eu/images/Organisations_gr.pdf

• Υπηρεσίες υγείας. Οι γιατροί, οι νοσηλευτές και οι κοινωνικές υπηρεσίες των Νοσοκομείων μπορούν να σας παραπέμψουν σε ασφαλή καταφύγια και φορείς. Ένα τοπικό καταφύγιο γυναικών ή κέντρο αντιμετώπισης κρίσεων. Τα καταφύγια και κέντρα κρίσεων τυπικά παρέχουν 24-ωρο καταφύγιο έκτακτης ανάγκης, καθώς και συμβουλές σχετικά με νομικά θέματα, την υπεράσπιση και τις υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης.

• Κέντρα ψυχικής υγείας. Συμβουλευτική και ομάδες υποστήριξης για τις κακοποιημένες γυναίκες είναι διαθέσιμα σε πολλές κοινότητες.

• Μια δικαστική Αρχή. Το δικαστήριο και ο Εισαγγελέας Υπηρεσίας μπορεί να σας βοηθήσει να αποκτήσετε μια περιοριστική εντολή (ασφαλιστικά μέτρα, με τα οποία ο δράστης υποχρεούται να μείνει μακριά από εσάς) ή ακόμα να προβεί και στην σύλληψη του. Οι δικηγόροι μπορούν να σας καθοδηγήσουν για την κατάλληλη διαδικασία και τις ενέργειες που μπορείτε να κάνετε.

Μπορεί να είναι δύσκολο να αναγνωρίσετε ή να παραδεχτείτε ότι είστε σε μια κακοποιητική σχέση – αλλά η βοήθεια είναι διαθέσιμη. Θυμηθείτε, κανείς δεν αξίζει να γίνει αντικείμενο κακοποίησης από κανέναν.
Πηγή: iatropedia.gr
Αναρτήθηκε από: ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ