Σχολικοί καβγάδες

Ο γενικός κανόνας είναι ότι δεν χτυπάμε τους άλλους. Και προφανώς όσο τα παιδιά είναι μικρά και έχουν την επιλογή να στραφούν στη μαμά/μπαμπά ή απλώς να απομακρυνθούν από τον/την ζωηρό/η φίλη τους, για να προστατεύσουν τον εαυτό τους, τα πράγματα είναι μάλλον απλά.

Τι γίνεται όμως από τη στιγμή που το παιδί αρχίζει σχολείο και αρχίζει να συναναστρέφεται πολλά διαφορετικά παιδιά χωρίς να έχει την άμεση προσοχή των γονιών του; Τι γίνεται όταν – ειδικά για τ’ αγόρια – αρχίζουμε να αναρωτιόμαστε μήπως ήρθε η ώρα να μάθουν και απλά μαθήματα αυτοάμυνας, έστω και αν αυτό σημαίνει να παραβούν τον κανόνα «Δεν χτυπάμε άλλους»;

Βεβαίως, το δίλημμα αυτό το απαντά κάθε οικογένεια με βάση τις αξίες που υιοθετεί και μεταφέρει στα παιδιά της. Το parentbook όμως επισημαίνει 3 στοιχεία που θα πρέπει να λάβετε υπόψη στην απόφασή σας για το πώς θα απαντήσετε στο παιδί σας, εάν σας πει «Μα, αφού με χτύπησε πρώτος!»
 

1. Μήπως ένα χτύπημα οδηγήσει σε ένα ακόμη πιο δυνατό χτύπημα;

Όταν το παιδί αποφασίζει ν΄ απαντήσει μ’ ένα χτύπημα σε αυτόν που χτύπησε πρώτος, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ο καβγάς να φουντώσει και να οδηγήσει σε ακόμη πιο δυνατά και επικίνδυνα χτυπήματα. Ίσως, λοιπόν, να είναι ασφαλέστερο και για τις δύο πλευρές να λήξει το επεισόδιο όσο το δυνατόν πιο σύντομα.
Λάβετε δε υπόψη ότι μερικές φορές τα παιδιά δεν έχουν συναίσθηση της δύναμής τους ούτε των συνεπειών ενός χτυπήματος (π.χ. επικίνδυνου σπρωξίματος).
 

2. Το να χτυπήσω αυτόν που με χτύπησε ή με απειλεί είναι πράγματι η μόνη λύση;

Εάν θεωρούμε ότι ο μόνος τρόπος να απαντήσει κανείς στην αδικία/βία είναι η βία, τότε μάλλον θα πρέπει να αποδεχτούμε το ενδεχόμενο το παιδί να αρχίσει να υιοθετεί ανάλογες πρακτικές κάθε φορά που αντιδικεί με άλλους. Όμως, εκτός από τη βία υπάρχουν και άλλοι τρόποι ν’ αντιδράσει κανείς, όταν δεχτεί το χτύπημα του άλλου. Το να διαμαρτυρηθεί, να θυμώσει και ν’ απομακρυνθεί ή και να παραπονεθεί σε κάποιον ενήλικα (γονιό, εκπαιδευτικό) ΔΕΝ είναι παθητικότητα. Αντιθέτως, είναι εξίσου ενεργητικοί τρόποι αντίδρασης και μάλιστα τρόποι που εκφράζουν σεβασμό σε κανόνες/διαδικασίες που διασφαλίζουν την αρμονική συνύπαρξη με άλλους.
Άλλωστε στην ουσία αυτό που τρομάζει περισσότερο τους γονείς είναι το ενδεχόμενο το παιδί μας να υφίσταται μία κατάσταση απλά και μόνο επειδή δεν αντιδρά. Μάλιστα δικαίως κάτι τέτοιο μας τρομάζει, γιατί όταν ένα παιδί το χτυπούν ή το εκφοβίζουν και αυτό σιωπά, είναι σχεδόν βέβαιο ότι διαιωνίζει αυτή την κατάσταση. Είναι λοιπόν πολύ βασικό το παιδί να καταλαβαίνει ότι είναι θεμιτό ν΄ αντιδρά και να προστατεύει τον εαυτό του, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει ν’ ανταποδώσει το χτύπημα.
Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε στο παιδί ότι το μόνο σίγουρο είναι ότι θα πρέπει ν’ αντιδράσει:

• να θυμώσει,
• να βάλει τις φωνές σε όποιον τον χτυπά ή τον προκαλεί (ναι, ενίοτε το ν΄αρχίσει να φωνάζει σχεδόν να ουρλιάζει διαμαρτυρόμενο μπορεί να είναι αρκετό για να τρέψει σε φυγή το άλλο παιδάκι),
• να δηλώσει με σθένος στο άλλο παιδί ότι ‘δεν πρόκειται να το ανεχτεί και ότι θα κάνει μεγάλη φασαρία, αν ξανασυμβεί’. 

3. Το να χτυπήσω αυτόν που με χτύπησε ή με απειλεί είναι πράγματι ο μόνος τρόπος για να διαφυλάξει κανείς το εγώ του;

Το εγώ και η αυτοπεποίθηση του παιδιού υφίστανται πλήγμα, όταν δεν αντιδρά δυναμικά και αισθάνεται ότι δεν έχει τον τρόπο να προστατεύσει τον εαυτό του. Θα πρέπει να γίνει σαφές στο παιδί ότι δικαιούται ν’ αντιδρά και να απευθύνεται σε όποιον ενήλικα είναι αναγκαίο για να προστατεύσει τον εαυτό του. Το να μιλήσει για αυτό που συμβαίνει και ν’ απευθυνθεί σε έναν ενήλικα είναι αντίδραση, είναι τρόπος να προστατεύσει τον εαυτό του και το να αξιοποιεί αυτές τις πρακτικές είναι από μόνο του σημαντικό για να αισθάνεται καλά με το εγώ του. Από κει και πέρα η επιβολή της τάξης και η εφαρμογή των κανόνων, ώστε όλα τα παιδιά να αισθάνονται και να είναι ασφαλή, είναι ευθύνη και υποχρέωση των ενηλίκων.

Είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι τα παραπάνω αφορούν κυρίως σε απλούς και τυχαίους καβγάδες μεταξύ παιδιών στη σχολική αυλή σε αντίθεση με τα φαινόμενα σχολικού εκφοβισμού (στα οποία θα γίνει ξεχωριστή αναφορά).

Πηγή: parentbook.gr
Αναρτήθηκε από: ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ