Μέχρι τα 36 της ήταν απόφοιτος Δημοτικού. «Όλοι έχουν ένα
χαρτί. Θα τελειώσω κι εγώ το σχολείο για να ξέρω κάτι παραπάνω», είπε και
ξαναγράφτηκε στην Α' Γυμνασίου. Δέκα
χρόνια μετά, πτυχιούχος, πλέον, Πανεπιστημίου, εξακολουθεί να εργάζεται στο
χώρο της καθαριότητας, για 270 ευρώ το μήνα και μαγεύει με τη σκέψη της….
«Τα περισσότερα παιδιά θεωρούν δεδομένο ότι θα πάνε σχολείο
και μετά θα σπουδάσουν. Η δική μου μοίρα ήταν προδιαγεγραμμένη: έπρεπε να
παντρευτώ και να κάνω παιδιά. Ο πατέρας μου ήταν εργάτης από τα Καλάβρυτα.
Βρέθηκε στο Καματερό, με τρεις κόρες, που έπρεπε να τις προικίσει. Παντρεύτηκα
πολύ νέα, στα 18». Η Κωνσταντίνα Σ. στην ηλικία των δεκατριών έπιασε δουλειά σε
εργοστάσιο ενδυμάτων. «Γαζώτρια. Ανειδίκευτη πήγα, αλλά σιγά σιγά την έμαθα τη
δουλειά. Ηταν αρκετά δύσκολη για ένα παιδί. Στα 16 μου ξεκίνησα ως καθαρίστρια
σε σπίτια. Οταν παντρεύτηκα σταμάτησα, μεγάλωσα τα παιδιά και επέστρεψα όταν ο
γιος μου έγινε 11 χρόνων».
Οταν έκλεισε τα 36, στο διαμέρισμά της στο Καματερό, ζούσαν
δύο παιδιά αλλά τρεις μαθητές. «Τα παιδιά μου πήγαιναν στο Γυμνάσιο όταν αποφάσισα
να τελειώσω κι εγώ το σχολείο. Πήγα στο νυχτερινό των Αγίων Αναργύρων. Ξυπνούσα
στις έξι το πρωί, επτά ήμουν στη δουλειά, σχολούσα τρεις το μεσημέρι, στις επτά
χτυπούσε το κουδούνι». Διάβαζε το βράδυ, μετά το μαγείρεμα. «Επεφταν τα παιδιά
για ύπνο και καθόμουν και διάβαζα. Ημουν αποφασισμένη ότι θα πάρω το
απολυτήριο. Ηθελα να τελειώσω το σχολείο. Κι όταν τέλειωσα το Γυμνάσιο, είχα
πάρει φόρα. Αποφάσισα να γραφτώ και στο Λύκειο».
«Οπως καταλαβαίνεις, με το να δουλεύεις και να πηγαίνεις
σχολείο, κάτι αφήνεις πίσω. Εγώ, καλώς ή κακώς, χώρισα. Δεν με στήριξε σ' αυτή
την επιλογή. Κι η μάνα μου είχε γκρίνια. "Ασε το σχολείο, τι το θες; Θα τα
διαλύσεις όλα"». Η Ντίνα δεν άκουσε κανέναν.
Εδωσε Πανελλαδικές το 2007, όταν ήταν 40 ετών. «Ηταν πολύ
δύσκολη χρονιά. Ημουν θεωρητική κατεύθυνση, και είχα δηλώσει πρώτη επιλογή την
Κοινωνική Ανθρωπολογία. Είχα σκεφτεί να δηλώσω Πολιτική Ιστορία ή Ιστορικό
Αρχαιολογικό, αλλά φοβήθηκα πως δεν θα μπορούσα να τα καταφέρω». Ο φόβος ότι
στα 36 «δεν αποστηθίζεις πια εύκολα, σαν να είσαι παιδάκι» νικήθηκε όταν πέρασε
στη σχολή και άρχισε να «ρουφάει» τα συγγράμματα.
«Πολλές φορές ήμουν έτοιμη να τα παρατήσω. Οχι στις
Πανελλαδικές -ούτε μία στιγμή δεν σκέφτηκα ότι δεν θα πάρω το απολυτήριο του
Λυκείου. Στο Πανεπιστήμιο
σκέφτηκα να τα παρατήσω αλλά μου έδιναν θάρρος οι
καθηγητές. "Τώρα που έφτασες ώς εδώ;"».
Πρωτοετής φοιτήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας, στην τέταρτη
δεκαετία της ζωής της. «Είχα μια συστολή, ντρεπόμουν όταν πήγα να γραφτώ στο
Πανεπιστήμιο, μέσα στα πιτσιρίκια. Ανακάλυψα όμως ότι υπήρχαν κι άλλοι. Δεν
ήμουν η μόνη».
Τη ρωτάω πώς συνδύασε μια κοπιαστική δουλειά με το
Πανεπιστήμιο. «Οταν το θες πολύ τα συνδυάζεις. Πρώτα στη δουλειά και το
απόγευμα Πανεπιστήμιο. Κάποιες ημέρες ήταν φορτωμένες -υπήρχαν μαθήματα από το
πρωί ώς το βράδυ. Πολλές φορές δεν έβγαιναν τα ωράρια. Ηταν αδύνατο να πάω σε
όλα τα μαθήματα. Οι καθηγητές όμως έδιναν εκτός από συγγράμματα και τις
σημειώσεις τους και αυτό βοηθούσε πολύ».
Το μυαλό της γυρίζει στις ημέρες της σχολής. Οταν εκστασιάστηκε
με το «Δώρο» του Μαρσέλ Μος και ξενυχτούσε με τον Μαλινόφκσι. «Δίνουμε
προφορικά, Ανθρωπολογία και Φιλοσοφία, βγαίνω έξω και έρχονται τα πιτσιρίκια
πάνω μου, "τι ρώτησε;", "τι είπε;". Με θεωρούσαν το φυτό
της σχολής», λέει η Ντίνα. «Από όσα έμαθες ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον;», τη
ρωτάω. «Πώς αντιδρούν οι κοινωνίες στο θέμα της εξουσίας. Πώς γίνεται να είσαι
ηγέτης, ως ίσος μεταξύ ίσων».
Το διάστημα αυτής της μεγάλης προσπάθειας τα σχόλια που
εισέπραττε στον εργασιακό της χώρο ήταν θετικά. «Υπήρχε όμως και μια ειρωνεία.
Τώρα τι θέλει αυτή η γυναίκα; Τι πάει και κάνει;». Στο σχολείο του Καματερού,
όπου εργάζεται, αναφέρονται στην ίδια ως παράδειγμα. Η ίδια λέει «δεν ξέρω αν
είμαι παράδειγμα ούτε καν για τα παιδιά μου».
Τη ρωτάω αν έχει βιώσει το ρατσισμό ως καθαρίστρια. «Ναι.
Πολλές φορές. Αλλά επειδή ξέρω τι είμαι, δεν δίνω σημασία. Εργάζομαι σε μια
εταιρεία εκ περιτροπής, παράλληλα με το σχολείο. Εκεί βασίζομαι, γιατί από το
σχολείο δεν πληρώνομαι -πέρσι, ξεκινήσαμε δουλειά Σεπτέμβρη και πληρωθήκαμε Φεβρουάριο.
Ζω με τα 270 που παίρνω από την εταιρεία. Εκεί υπάρχουν στελέχη που δεν
δέχονται ούτε να μιλήσουμε. Δεν καταδέχονται να πούμε μια κουβέντα».
«Είμαι απόλυτα συνειδητοποιημένη», συνεχίζει η ίδια. «Ξέρω
ότι ο άλλος που λέει "μπράβο, κουράγιο" από μέσα του σκέφτεται
"τι τις θες τώρα εσύ τις σπουδές;". Είναι η ελληνική νοοτροπία έτσι.
Δεν είμαι η μόνη, πάρα πολλοί άνθρωποι στην ηλικία μου αποφάσισαν να
ξεκινήσουν».
Τα σχέδια για μεταπτυχιακό έχουν αναβληθεί για τα χρόνια
μετά τη σύνταξη. «Αν θα κάνω κάτι, θα το κάνω όταν τελειώσω από τη δουλειά μου.
Μόνο για να ευχαριστήσω εμένα. Ιδανικά θα έκανα Πολιτική Ανθρωπολογία». Πριν
περάσει στο Πανεπιστήμιο διάβαζε λογοτεχνία. «Τώρα διαβάζω μόνο Φιλοσοφία και
Ιστορία. Μ' αρέσει ο Φουκό. Περισσότερο ο Αριστοτέλης από τον Πλάτωνα -παρ' όλο
που θεωρώ ότι ήταν μισογύνης. Και ο Ηρόδοτος μου αρέσει. Με ενδιαφέρει η
Ιστορία -Χόμπσμπαουμ διαβάζω και τρελαίνομαι. Με τη μυθοπλασία δεν τα πάω καλά
πια. Προτιμώ να διαβάζω την αλήθεια μέσα από αυθεντικά κείμενα. Ή, τουλάχιστον,
την αλήθεια όπως προκύπτει από κείμενα που συγκρίνω και πληροφορίες που
προσπαθώ να διασταυρώνω».
Η μητέρα της ακόμα νιώθει τύψεις. «Λέει, "να, το παιδί
ήθελε να μάθει γράμματα κι εμείς δεν το σπρώξαμε". Στην ορκωμοσία
συγκινήθηκε. Δεν της ρίχνω πια τις ευθύνες, έφυγε η κακία από μέσα μου, γιατί
με τις σπουδές κατάλαβα. Στο Καματερό, όταν πήγαμε εμείς, το 1954, ο κόσμος
ήξερε ποια είναι η μοίρα των παιδιών. Ολες οι φίλες μου τέλειωσαν το Δημοτικό
και παντρεύτηκαν. Λίγες ξέφυγαν. Καμιά φορά που το συζητάμε με τη μητέρα μου,
λέει "παιδί μου, αυτή την εικόνα είχαμε όλοι. Αυτό νομίζαμε ότι ήταν το
σωστό".
»Μπορώ πια να κατανοήσω, με την "Ανθρωπολογία οίκοι"
το δικό μου περιβάλλον. Κι ενώ στην αρχή τους κατηγορούσα, "μ' αφήσατε
έτσι, αγράμματη", έμαθα να το βλέπω στο σύνολο της κοινωνίας εκεί. Επαψα
να ενοχοποιώ τους γονείς μου».
«Θα άλλαζες δουλειά;», τη ρωτάω. «Οχι. Η δουλειά για μένα
είναι επιβίωση. Τόσα παιδιά ψάχνουν να βρουν μια θέση. Εγώ θα τους τη φάω;
Υπάρχουν παιδιά που έχουν πτυχία και μεταπτυχιακά και δεν μπορούν να κάνουν μια
αρχή. Εγώ έχω τη δουλειά μου, δεν πήγα στο Πανεπιστήμιο για να βρω καλύτερη
τύχη. Εγώ ήθελα σαν άνθρωπος να αλλάξω. Να βλέπω διαφορετικά τα πράγματα, χωρίς
αυτό το στερεοτυπικό». Και όπως ισχυρίζεται, το πέτυχε. «Βλέπω διαφορετικά τον
κόσμο. Επαψα να έχω στερεότυπα. Να λέω, "α, είναι μουσουλμάνος",
"α, είναι Τούρκος". Αυτό έπαψα να το έχω. Ετσι ήταν η νοοτροπία μου.
Ολος ο κόσμος ζει σε καλούπια. Εγώ τα έσπασα. Αλλαξα, είδα έναν άλλο κόσμο από
αυτόν που ήξερα. Νόμιζα ότι στα 36 έχεις παγιώσει τη νοοτροπία σου. Τελικά δεν
ήταν έτσι».
Πηγή: enet.gr
Αναρτήθηκε από: ΔΗΜΗΤΡΑ ΜΥΛΩΝΑΚΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου